Apeldoorn kende een groot aantal kleine gemeentewerfjes, verspreid over de stad. De gemeente wilde veel van die locaties opheffen en de diensten samenbrengen in één gebouw, met onder meer de staf en werkplaats Wilmersdorf van de brandweer, Ambulancezorg Noord en Oost Gelderland en Kringloopcentrum Foenix.
Post Zuid, wat later is omgedoopt tot ‘Werkgebouw Zuid’ is een groot verzamelgebouw met verschillende gebruikers. Het ontwerp is in samenwerking met al deze gebruikers tot stand gekomen. Een erg leuke en uitdagende opgave om ieders wens te integreren in het gebouw.
Speciaal voor dit gebouw heeft COURAGE zijn krachten gebundeld met MIES architectuur. Met beide eigen specialismen is een nieuw, sterk team ontstaan waarin op een zeer aangename wijze is samengewerkt.
Bestaand gebouw.
Als nieuwe locatie voor de gemeentewerf had de opdrachtgever een bestaand bedrijfspand op het oog: de voormalige grote vrieshallen van de firma Grolleman dienden te worden hergebruikt. Het uitgangspunt was om het nieuwe gebouw met zo min mogelijk materiaal te realiseren. De staalconstructie van de voormalige opslaghal is behouden en geïntegreerd in het nieuwe gebouw.
Niet alleen is zoveel mogelijk van de bestaande constructie hergebruikt in het nieuwe gebouw. Het sloop- en bouwafval wordt hergebruikt, bijvoorbeeld voor het terrein. De dakplaten worden in Ghana hergebruikt.
Vanwege het hergebruik van een bestaande constructie i.c.m. een slimme structuur voor de nieuwbouw, is de realisatie van Post Zuid ruim onder het budget van de gemeente gebleven.
Stok in het zand.
Een goed ontwerp teken je met een stok in het zand. Vanaf dag 1 dat we aan dit ontwerp hebben mogen werken, stond het concept vast.
In de onderbouw van het nieuwe pand zijn de werkplaatsen, de kringloopwinkel en de uitrijremises voor brandweer en ambulancedienst gesitueerd. In een langwerpig volume dat daarop is geplaatst, zijn kantoren, vergaderruimtes en gezamelijke kantine ondergebracht. Patio’s zorgen voor toegankelijke buitenruimtes op de verdieping en tevens brandcompartimentering.
Dat het een werkgebouw is mag gezien worden. De opslag van materialen en bunkers met zand zijn opgesteld aan de voorzijde van het gebouw en het parkeren is om die reden aan de achterzijde geplaatst. Op de kop van het gebouw bevindt zich een markant overstek, waaronder vandaan de ambulance- en brandweervoertuigen uitrukken.
Ruwbouw = afbouw.
Het duurzame gebouw is volledig opgetrokken in een zichtwerk staalconstructie en bekleed met (structureel) glas en mat zwarte sandwichpanelen. Door dit kleur- en materiaalgebruik krijgt het gebouw een stoere uitstraling, wat past bij de medewerkers en de diensten die er worden uitgevoerd.
Het ontwerp is zo opgezet dat de ruwbouw tevens de afbouw is. De staalconstructie is volledig uitgeëngineerd en alle knopen zijn ontworpen. In de kantoorruimten zijn de staalplaat-betonvloeren zwart gespoten en in het zicht gelaten. Naast een stoere uitstraling ontstaat hiermee ook een aangename akoestiek. Plafonds en andere afwerkingspakketten konden daarmee achterwege blijven. Het interieur dat ook door COURAGE MIES is ontworpen, bestaat daarom hoofdzakelijk uit inrichting en vloerafwerking.
Integraal ontwerp.
Door integraal te ontwerpen is een intelligent en bijzonder gebouw ontstaan. Luchtbehandeling is geïntegreerd in de hoofddraagconstructie en de staalplaat betonvloeren zijn gebruikt als plafondafwerking: de ruwbouw is gelijk de afbouw. Het gebouw wordt verwarmd en gekoeld door warmte/ koude opslag en het hemelwater wordt opgevangen in vijvers en gebruikt door de brandweer.
Duurzaamheid pur sang is uiteraard het vele gebruik van daglicht, met name via de 125m lange structureel verlijmde glazen gevel. Hier bevinden zich grote open kantoorlandschappen met flex werkplekken.
‘Kijken door de ogen van de architect’.
In tegenstelling tot veel traditionele gebouwen, hebben de schachten t.b.v. de installatietechniek in dit ontwerp een prominente plek gekregen.
Architect Lars Courage is gevraagd voor de 38 leidingschachten in het gebouw een kunstwerk te maken.
Hij heeft hier vorm aan gegeven door een zeer persoonlijk verhaal te vertellen en uit te beelden. Prikkelende en emotionele teksten en persoonlijke afbeeldingen worden begeleid door meer dan 1.400 handschetsen uit zijn oeuvre in een periode van ca. 15 jaar.
Het kunstwerk omvat ‘kijken door de ogen van de architect’.
Architectuurprijs Apeldoorn – publieksprijs.
Werkgebouw Zuid is in 2013 onderscheiden met de Architectuurprijs Apeldoorn – Stentor Publieksprijs.
De prijswinnaar werd aangewezen door een jury van 27 lezers van de Stentor/Apeldoornse Courant. Zij waren door loting geselecteerd uit 375 gegadigden. Aan de verkiezing deden 1150 stemmers mee.
